Bezpieczeństwo na pokładzie – podstawowe zasady dla załogi

Bezpieczna żegluga to nie tylko sprawny jacht i dobra pogoda – to przede wszystkim przygotowana i świadoma załoga.
Sprawdź najważniejsze zasady, które każdy żeglarz powinien znać i stosować.

Bezpieczeństwo na pokładzie – podstawowe zasady dla załogi

1. Kamizelki ratunkowe i asekuracyjne

Każdy członek załogi powinien mieć kamizelkę – najlepiej dobraną do wagi i warunków rejsu. Na motorówce, skuterze wodnym i podczas żeglugi morskiej obowiązkowe są kamizelki ratunkowe
(zgodne z normą 100N i więcej).
Dla wprawnych pływaków, na SUP lub kajak, odpowiednie będą lekkie kamizelki asekuracyjne.

Polecane produkty z Szpring.pl:

• Kamizelka ratunkowa pneumatyczna Winner Aut/Harn.

• Kamizelka ratunkowa pomarańczowa 15-30 kg

• Kamizelka ratunkowa dla psa/kota 

 2. Szelki i linki asekuracyjne

Podczas żeglugi w trudnych warunkach – na otwartym morzu, przy dużym zafalowaniu, w nocy czy przy silnym wietrze – członkowie załogi powinni być zabezpieczeni przed wypadnięciem za burtę. Podstawowym środkiem ochrony są szelki asekuracyjne oraz linki bezpieczeństwa, które umożliwiają przypięcie się do liny życia (lifeline) biegnącej wzdłuż pokładu.

Dlaczego to takie ważne?

• Zapewniają stabilność przy poruszaniu się po pokładzie podczas przechyłów lub przy falowaniu.
• Chronią przed upadkiem za burtę, co w warunkach morskich może oznaczać realne zagrożenie życia – zwłaszcza w nocy lub przy ograniczonej widoczności.
• Pozwalają pracować oburącz – gdy linka bezpieczeństwa przypięta do szelek przejmuje funkcję „jednej ręki dla jachtu”.

Zobacz w sklepie:

• Elastyczna lina asekuracyjna z 2 hakami

• Lina askuracyjna potrójna 200 cm

3. Człowiek za burtą – ćwiczenia i sprzęt

Wypadnięcie za burtę to jedna z najniebezpieczniejszych sytuacji podczas żeglugi. Nawet przy spokojnej pogodzie odzyskanie członka załogi może być trudne – szczególnie jeśli nie został natychmiast zauważony. Dlatego każda załoga, niezależnie od doświadczenia, powinna regularnie ćwiczyć procedurę MOB (ang. Man Overboard).

Co zrobić, gdy ktoś wypadnie?

1. Natychmiast krzyknij "człowiek za burtą!"
2. Wyznacz osobę, tzw. oko która będzie miała za zadanie tylko i wyłącznie obserwację 
3. Wyrzuć rzutkę, koło ratunkowe lub poduszkę wypornościową.
4. Włącz alarm MOB na ploterze/GPS lub zrób znak na mapie.
5. Wykonaj manewr podejścia – zwrot przez rufę lub manewr Andersona.
6. Podjęcie człowieka z wody – najlepiej z wykorzystaniem drabinki lub specjalnej uprzęży.

Dlaczego warto ćwiczyć?

• Zyskujesz czas – każdy członek załogi zna swoją rolę w sytuacji awaryjnej.
• Minimalizujesz stres – klarowny podział obowiązków zmniejsza chaos.
• Poprawiasz skuteczność – im częściej ćwiczysz, tym szybciej i skuteczniej zareagujesz w realnej sytuacji.

Polecane wyposażenie:

• Lina do rzucania LifeLink w żółtym worku 

• Koło ratunkowe z odblaskiem Lalizas SOLAS 2,5 kg

4. Apteczka pokładowa

Powinna być wodoodporna, wyposażona w środki opatrunkowe, leki przeciwbólowe, na chorobę morską oraz środki dezynfekujące. Choć nie obowiązkowa, warto ją mieć na pokładzie. 
 

5. Porządek i organizacja na pokładzie

Zawiązane liny, schowane akcesoria, klar po manewrach – to kluczowe dla bezpieczeństwa. Przewrócenie się na luźnej cumie może zakończyć się kontuzją.

5 żelaznych zasad porządku na pokładzie

1. Klaruj liny po każdym manewrze – używaj knag i koszy na liny, nie rzucaj ich byle gdzie.
2. Zamykaj bakisty i schowki – nawet jeśli wydaje się, że są "na chwilę otwarte".
3. Nie zostawiaj sprzętu luzem – klucze, okulary, kubki i elektronika powinny być zabezpieczone.
4. Używaj wodoodpornych toreb i organizerów – osobiste rzeczy i dokumenty lepiej trzymać w jednym miejscu.
5. Codzienna rutyna porządkowa – każdy dzień rejsu zaczynaj od sprawdzenia pokładu, zejściówki i kokpitu.

 6. Odpowiednie obuwie

Choć wielu żeglarzy lubi pływać boso, szczególnie w ciepłe dni, warto pamiętać, że odpowiednie buty pokładowe to jeden z kluczowych elementów bezpieczeństwa. Mokry, śliski pokład w połączeniu z przechyłami, linami i osprzętem to gotowy przepis na kontuzję.

Dlaczego warto nosić buty na pokładzie?

• Zwiększają przyczepność – gumowa, antypoślizgowa podeszwa zapobiega poślizgnięciu się na mokrym pokładzie.
• Chronią stopy – przed uderzeniem w kabestany, knagi, liny czy wystające elementy osprzętu.
• Zapewniają stabilność – szczególnie podczas manewrów, pracy z żaglami lub na mokrym pokładzie bocznym.
• Poprawiają komfort cieplny – przy złej pogodzie, chłodnym pokładzie lub na pontonie.

Z oferty Szpring.pl:

• Buty kalosze granatowe Crazy4Sailing

• Buty żeglarskie brązowe Blueport Prolite Skip

7. Łączność i sygnalizacja

Nawet na krótkie rejsy warto zabrać radio VHF, gwizdek i sygnalizację świetlną. Na wodach morskich konieczne są również flary i sygnały dymne.

Zobacz:

• Sygnał dźwiękowy zestaw 380 ml Lalizas
• Reflektor do łodzi żaglowej rurowy

8. Szkolenie i komunikacja

Kapitan powinien jasno informować załogę o manewrach. Warto także przypominać zasady zachowania się na wodzie, przećwiczyć podstawowe procedury.

Rejs to nie czas na szkolenie od zera. Nawet jeśli masz na pokładzie samych nowicjuszy, warto ich wprowadzić w podstawy jeszcze przed odbiciem od kei. Dzięki temu wszyscy czują się pewniej – a Ty jako skipper masz większą kontrolę.

9. Jedna ręka dla jachtu, jedna dla siebie

To podstawowa i niezmienna zasada bezpiecznego poruszania się po pokładzie, szczególnie przy falowaniu lub w trakcie manewrów. Oznacza, że zawsze jedna ręka powinna być wolna do trzymania się relingu, handrelingu lub innego stabilnego elementu.

Z pozoru proste zalecenie, w praktyce chroni przed upadkiem lub wypadnięciem za burtę – szczególnie w sytuacjach, gdy niespodziewanie jacht się przechyli lub uderzy w falę. Nawet doświadczona załoga może stracić równowagę, jeśli nie ma punktu podparcia.

Podsumowanie

Wyposażenie jednostki to jedno – ale równie ważna jest świadomość, przygotowanie i współpraca całej załogi. Warto inwestować w sprzęt wysokiej jakości i regularnie przypominać sobie najważniejsze zasady bezpieczeństwa.

Sprawdź pełną ofertę produktów związanych z bezpieczeństwem w naszym sklepie:
➡️ Bezpieczeństwo